Nikogo raczej nie trzeba przekonywać, że mocne i zdrowe kości są niezwykle ważne dla zdrowia oraz aktywnego życia. Jako osoby chorujące na PKU z racji restrykcji dietetycznych musimy zwracać większą uwagę na dostarczenie składników pokarmowych niezbędnych, by zachować je w dobrym stanie.

Zdrowe kości – niezbędne składniki pokarmowe

Twoje kości są nieustannie wzmacniane od wewnątrz. W środku twardej zewnętrznej części kości znajduje się gąbczasta struktura (głównie kolagenowa), która dostarcza niezbędne minerały do „skorupy” wokół niej.

Twarda kość zewnętrzna składa się z wapnia (99% tego składnika mineralnego jest zmagazynowane właśnie w kościach) oraz fosforanów. Oba te związki są kluczowe dla wytrzymałości kości. Bardzo ważną rolę odgrywają także:

• Witamina D, która wpływa na wchłanianie wapnia ze spożywanej żywności,
• Witamina K, biorąca udział w naturalnych procesach przebudowy tkanki kostnej -wystarczająca jej ilość w organizmie zmniejsza ryzyko spadku mineralizacji kości, a więc także obniżenia jej gęstości i wzrostu ryzyka złamań.

Jak działa metabolizm kości i jaką rolę odgrywa w nim wapń?

Poziom wapnia we krwi jest regulowany przez hormony – kalcytoninę, parathormon i witaminę D. Jeśli stężenie wapnia we krwi jest zbyt wysokie, hormony te powodują, że wapń zostaje zmagazynowany w kościach. Kiedy poziom wapnia we krwi staje się niski, jest on uwalniany z kości, aby zrekompensować niedobór we krwi – jeśli ten proces ma duży stopień nasilenia, z czasem zmniejsza się stopień mineralizacji i wytrzymałość kości.

Organizm na bieżąco reguluje stężenie wapnia, wpływając m.in. na stopień wchłaniania minerału z żywności, dlatego kości nie mogą zmagazynować nieskończonej ilości tego związku. Musi być na bieżąco uzupełniany – więc zapewnienie wystarczającej ilości wapnia w diecie każdego dnia jest najskuteczniejszym sposobem na osiągnięcie optymalnej gęstości kości.

Zdrowie kości przy PKU – zasady diety

Główne, najważniejsze źródło wapnia w diecie stanowi nabiał – którego nie możemy spożywać na diecie niskobiałkowej z ograniczeniem fenyloalaniny. Co jest alternatywą? Osobom z fenyloketonurią na ratunek przychodzą preparaty PKU. Zawierają one białko wolne od fenyloalaniny, składniki mineralne, w tym wapń, a także witaminy ważne dla zdrowych kości.

Nie wszystkie preparaty PKU mają taki sam skład, dlatego poproś swojego lekarza i dietetyka, aby zalecili produkt o wysokiej zawartości wapnia. Dobrym rozwiązaniem dla wielu osób z fenyloketonurią jest upewnienie się, że 10 g proszku + 100 ml wody zawiera wapń odpowiadający 100 ml mleka (około 120 mg). Pamiętaj jednak, że Twoje zapotrzebowanie na składniki pokarmowe różni się w zależności od etapu życia, dlatego kieruj się indywidualnymi zaleceniami lekarza.

Jakie dodatkowe opcje na zwiększenie ilości wapnia w diecie masz do dyspozycji? Możesz także włączyć do jadłospisu alternatywy dla mleka w postaci napojów roślinnych – ryżowego, kokosowego, czy też owsianego. W zależności od rodzaju zawierają one tylko 0,3-1 g białka na 100 ml. Przed zakupem należy sprawdzić, czy dany napój roślinny został wzbogacony w wapń. Zawsze czytaj etykiety, aby upewnić się, że wybierasz odpowiedni produkt w diecie PKU.