Zdrowie i prawidłowy rozwój Twojego dziecka zależą od konsekwentnego monitorowania stężenia fenyloalaniny w jego organizmie. Utrzymywanie aminokwasu na odpowiednim poziomie jest niezbędne dla właściwego funkcjonowania jego mózgu. Dowiedz się więcej o tym, co wpływa na stężenie fenyloalaniny we krwi!
Jakie znaczenie ma utrzymywanie właściwego stężenia fenyloalaniny (PHE) we krwi?
Zbyt wysokie stężenie fenyloalaniny we krwi może wpłynąć na pracę mózgu i objawiać się w zmianach zachowania i nastroju, a nawet powodować trwałe uszkodzenia tego narządu. Z kolei zbyt niski poziom aminokwasu negatywnie oddziałuje na wzrost i rozwój dziecka.
Jako rodzic powinieneś dokładnie wiedzieć, jaki jest akceptowalny zakres stężeń fenyloalaniny dla Twojego dziecka. Jeśli poziomy są wyższe lub niższe niż te, które określił lekarz, trzeba dokładnie przeanalizować, dlaczego tak się dzieje. Skonsultuj się z lekarzem i dowiedz się, w jaki sposób należy sprawdzać poziom fenyloalaniny u dziecka.
Co wpływa na stężenie fenyloalaniny u dziecka?
Warto pamiętać, że stężenia fenyloalaniny we krwi zmieniają się w ciągu dnia. Jest to normalne i nie powinno budzić naszych obaw. Wynik oznaczeń fenyloalaniny jest uzależniony od wielu czynników. Na poziom tego związku we krwi wpływają przede wszystkim:
- Pora dnia – poziom fenyloalaniny często jest wyższy w godzinach porannych. Dzieje się tak, ponieważ w nocy dziecko zazwyczaj nie je i organizm zaczyna czerpać energię z własnych białek bogatych w fenyloalaninę. By zminimalizować zmienność wyników, badaj poziom fenyloalaniny za każdym razem o tej samej porze dnia.
- Choroba – jeśli dziecko jest chore, ma infekcję lub traci apetyt, jego organizm korzysta z własnych zasobów białka i wykorzystuje je jako źródło energii. To powoduje uwolnienie fenyloalaniny do krwi. Stężenie powinno wrócić do normy, gdy dziecko wyzdrowieje.
- Preparaty PKU – spożywanie preparatów PKU pomaga obniżać poziom fenyloalaniny we krwi. Dzieje się tak, ponieważ organizm potrzebuje regularnego dostarczania białka. Jeżeli go nie otrzymuje, zaczyna rozkładać własne tkanki, by pozyskiwać białka. Przyjmowanie preparatu PKU regularnie 3-4 razy dziennie pomaga temu zapobiec.
- Utrata wagi – choroba związana z szybką utratą wagi może powodować wzrost poziomu fenyloalaniny we krwi. Kiedy dochodzi do utraty masy ciała, organizm zaczyna wykorzystywać własne zasoby białka i w ten sposób uwalnia fenyloalaninę do krwi.
- Fenyloalanina w żywności i napojach – niewłaściwa dieta prowadzi do zaburzenia stężenia fenyloalaniny. Spożywanie zbyt dużej ilości fenyloalaniny zwiększa jej poziom we krwi. Właśnie dlatego wraz z tym, jak Twoje dziecko rośnie, a jego dieta staje się coraz bogatsza w kolejne produkty, konieczne staje się ważenie żywności. Pozwala to dokładnie kontrolować ilość spożywanej fenyloalaniny.
Kiedy zwiększa się stężenie fenyloalaniny?
Stężenie fenyloalaniny może się zwiększać, gdy:
- Ilość fenyloalaniny przyjętej z żywnością jest zbyt duża. Powoduje to uwalnianie nadmiaru fenyloalaniny do krwiobiegu.
- Organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości preparatu PKU i zaczyna korzystać z własnej tkanki mięśniowej, by uzyskać potrzebne składniki odżywcze. Do krwiobiegu trafiają wtedy dodatkowe ilości fenyloalaniny.
- Tempo wzrostu dziecka ulega spowolnieniu. Jego organizm wykorzystuje wtedy mniej fenyloalaniny do budowy nowych białek.
- Twoje dziecko źle się czuje i nie może przyjąć preparatu PKU. Wskutek tego rośnie poziom fenyloalaniny pochodzącej z rozkładu własnej tkanki mięśniowej organizmu.
Kiedy zmniejsza się stężenie fenyloalaniny?
Stężenie fenyloalaniny może maleć, gdy:
- Ilość fenyloalaniny lub białka w diecie nie jest wystarczająca. Skonsultuj się z dietetykiem i spytaj, o ile należy zwiększyć ilość podawanej dziecku fenyloalaniny.
- Dziecko szybko rośnie. Wtedy fenyloalanina jest wykorzystywana do budowy nowej tkanki mięśniowej, a jej poziom we krwi się zmniejsza.
Źródło: National PKU Alliance (2011) My PKU Binder, dostęp: https://www.npkua.org/wp-content/uploads/2024/05/PKU-Binder-2011.pdf.
